دال مجوف قارچی - وافل

تاریخچه
در دهه دوم قرن بیستم میلادی سیستم‌های مرسوم که در دهه‌های قبل مورد استفاده بود، پیشرفت کرده و طبقه‌بندی شدند. استفاده از دال‌های تخت روی ستون‌ها در این زمان بسیار مورد توجه بوده است. سرستون (Drop Cap) و کتیبه (Drop Panel) نیز در این دوره به تکنولوژی ساخت اضافه شد. تمرکز بر روی سبک‌سازی ساختمان‌ها و پوشش‌های جدید، منجر به استفاده از سیستم‌های سقف یک‌طرفه گردید. دال‌های همراه با تیرچه و دال‌های قارچی (Waffle Slab) نیز در این دوره مرسوم گردید.

وجود حفره‌هایی در سطح تحتانی دال، مشخصه اصلی و ظاهری دال‌های مجوف است. شکل‌های متنوعی از مکعب یا استوانه باعث ایجاد حفره‌ها در سطح زیرین دال می‌گردد و متناسب با شکل قالب، زیبایی خاصی را به سطح تمام‌شده بتن می‌دهد. در بسیاری از موارد، از همین سطوح بتنی به‌عنوان سطح نهایی کار استفاده می‌شود.

همانطور که اشاره شد، استفاده از دال‌های مجوف برای پوشش دهانه‌های بزرگ در سازه‌ها از گذشته مورد توجه بوده است. انواع مختلفی از این نوع دال‌ در قرن اخیر مورد استفاده قرار گرفته است. اما قدیمی‌ترین و معروف‌ترین نمونه استفاده از دال مجوف، در پوشش دهانه 43 متری معبد پانتئون روم باستان در قرن هفدهم می‌باشد.



تئوری دال‌های مجوف قارچی - وافل
دال مجوف (وافل - Waffle) یکی از انواع دال‌های مسلح بتنی دوطرفه است که از یک دال کم‌ضخامت متکی بر تیرچه‌های کم‌عرض تشکیل شده است. مشخصات دال مجوف به شرح زیر است:
تیرچه‌های کم‌عرض بین 10~25 سانتیمتر
دال کم‌ضخامت بین 6.5~10 سانتیمتر
مصرف کم بتن بین 18~25 سانتیمتر در هر متر مربع
مصرف کم آرماتور بین 7~12 کیلوگرم در هر متر مربع
قابلیت ترکیب با تکنولوژی بتن پیش‌تنیده
قابلیت اجرا به صورت نمایان (Expose) جهت استفاده در معماری

دال‌های مجوف یکی از پرکاربردترین دال‌ها در سازه‌هایی چون فرودگاه‌ها، پارکینگ‌های طبقاتی، سالن‌های صنعتی، سازه‌های تجاری و... هستند. ضمن این که استفاده از این دال به‌عنوان فونداسیون در سازه‌های بلندمرتبه و سنگین، توجیه اقتصادی زیادی خواهد داشت.
در سیستم دال مجوف، دال فوقانی به عنوان بال فشاری تیرچه‌ها عمل می‌کند. از آنجایی که در وسط دهانه‌ها لنگر مثبت خمشی وجود دارد دال فوقانی بخوبی نقش بال فشاری را ایفا می‌کند اما در نواحی تکیه‌گاهی که لنگرهای خمشی، لنگرهای منفی هستند تار تحتانی تحت فشار خواهد بود و نیاز به تعبیه سرستون (Drop Cap – Drop Panel) یا تیرهای عریض (Band Beam) می‌باشد و عملاً دال در این نواحی بصورت توپر اجرا می‌شود.
​